“Mehter, Asya bozkırlarından Batı’ya yürüyen dev bir ordunun sesidir”

Fotoğraf Kapalıçarşı konserlerimden birinde çekildi

Mehter, Asya’nın bozkırlarından, Batı’ya doğru yürüyen dev bir ordunun sesidir. Savaşa bile bir ahenk ve musiki katabilen eski dünyanın yiğitlerinin coşkusudur. Bu ilk askeri bando takımı Orta Asya’nın güçlü devletlerinden Hunlardan beri bilinir. Anadolu’nun ilk büyük devleti Hititler döneminde bu topraklarda da yankılanmıştır. Hitit kabartmalarında onların varlığını görmek mümkündür.             

Mehter müziğinin en önemli yanı şaşmayan ritmidir. Şarkılı ya da şarkısız olsun, önünde belirli bir melodik yapı kullanılsın ya da kullanılmasın, o şaşmayan ritim kararlılığı, disiplini, coşkuyu ve zaferi vurgulamakla kalmaz, adeta yeri göğü inleterek kâinata seslenir.               

Mehter müziği asırlar içinde gelişmiş Selçuklu ve Osmanlılarda daha da önem kazanmıştır. Mehter Anadolu’ya yürüyen Türklerde ordunun bir parçası olmuştur. 

İslam’ı kabul eden Türklerin yeni toprakları fethetmeleri tarih boyunca hiçbir ülkenin savaş stratejisine uymaz. Müslüman Türkler Anadolu ve Balkanlar’da fethedecekleri topraklara önce dervişleri gönderir, halka Türkleri ve İslam’ı tanıtırlar. Ardından fazla kan dökülmemesi için bölge abluka altına alınır, bekleyiş başlar. Sonra ordunun musiki takımına önemli bir görev verilir. Mehteran alınacak bölgenin büyüklüğüne göre geniş bir kadro ile 24 saat aynı ritimle Türklerin gücünü anlatır. Bu günlerce süren ve abluka altındaki şehirdekilerin morallerini bozmaya yönelik psikolojik bir savaştır. Hiçbir iletişim aracının olmadığı, insanların sadece konuşarak ikna edilebildiği yüzyıllar öncesinde uygulanan bir propaganda çalışmasıdır. Günlerce süren ve bitmeyen mehter konserinin (!) sonunda pek çok şehir teslim olmak istediğini belirtmiş, Selçuklu ve Osmanlılar bu kentleri kan dökmeden topraklarına katmışlardır.

İstanbul’un fethinde 300 kişilik, Viyana kuşatmasında 40.000 kişilik mehter takımının 24 saat Türk’ün gücünü göstermek için bu farklı askeri musikiyi icra ettikleri söylenir. Rakamlar ne kadar doğrudur bilemem ama mehter musikisinin gücü bugün hala ses sistemlerine gerek kalmadan yeri göğü inletir. Dinlediğimizde içimizde bir heyecan, bazen gözlerimizde bir nemlenme ile bize dünü hatırlatır. Tarihimizin önemini ve güçlü günlerimizi bize tekrar tekrar anlatırken bazılarını da pek fazla korkutur.

Yorum Yaz


*