Kaynak:http://igablog.emrg.me/tr
Ne kadar çok binmiş olursak olalım uçağın bazı bölümleri gizemini koruyor. Özellikle güvenlik nedeniyle kısıtlanan kokpit bölümü hepimizin ilgisini çekiyor. Sadece içeride iki pilotun yer aldığını biliyoruz. Uçağın o kısmının bize gizli kalacağını bilerek arkamıza yaslanıyor ve uçuşun keyfini çıkarıyoruz. Fakat uçağın bu gizli bölgesinde ne var? Uçuş sırasında kokpitte neler oluyor?
İsminden başlayalım… Kokpit, diğer birçok havacılık terimi gibi aslında denizcilikten geliyor. Gemilerde dümeni kontrol eden kişiye “coxsvain” denirmiş ve onun bulunduğu ve kaptanın da yakınlarda bulunduğu alana verilen isim aslında. Sonradan havacılık geliştikçe gemicilikten geçen birçok kelime gibi bu kelime de kullanılmış ve yaygınlaşmış.
Kokpitte bir kaptan bir de yardımcı pilot olmak üzere iki pilot yer alıyor. Önceden bir de uçuş teknisyeni, daha da önceden bir de telsiz operatörü yer alıyordu. Gelişen teknoloji ve bilgisayarlarla şu anda iki kişi yeterli oluyor. Kokpitin kapısı da diğer kapılardan farklı. Pilotların içeriden giriş için izin vermeleri gerekiyor ve bu süre farklı durumlar için değişiyor. Havacılığın ilk yıllarında kokpitler çoğunlukla açıktı. İlk kapalı kokpit 1912 yılında icat edilmesine rağmen bazı üstü açık kokpitler 1940’lı yıllara kadar havada kaldılar.
Kokpitin içi aslında tahmin ettiğimiz kadar büyüleyici. Bilimkurgu filmlerinde gördüğümüz küçük bir uzay gemisini andırıyor. Sadece kaptanların önünde değil aynı zamanda üstlerinde de bilgisayar ve tuşlar bulunuyor. Çok merak edilen konudur, pilotlar hemen başlarının üstündeki ve etraflarındaki düğmelerin hepsini kullanıyor mu? Evet, pilotlar bu binlerce düğmeyi bilmek ve kullanmak zorunda. Pilotun önünde uçuşun özellikle kalkışı ve inişi sırasında kullanılan lövye bulunur, bazı uçaklarda bu kontrol aleti joystick şeklindedir. Tavandaki bu bilgisayar sistemleri genel olarak uçağın elektronik, hidrolik ve yakıt sistemleriyle basıncı gösteriyor.
Kaptanın önünde bulunan uçuş idare sistemi (FMS) uçuş planını ve detaylarını gösteriyor ve hız kontrolünü sağlıyor. Kaptanın en çok bilgi girdiği alanı oluşturan bu alandan pilotlar uçuşun idaresini sağlıyor. Ana uçuş gösterge alanları da her iki kaptanın önünde de bulunuyor ve yükseliş hızını ve yüksekliği, genel hızı ve diğer uçuş bilgilerini gösteriyor. Ayrı bir panelde hava sıcaklığından meteoroloji radarına, haritalara ve motor kontrol verilerine kadar her şeyi gösteren ekranlar yer alıyor. Kokpitin önündeki cam ise özel ve en az 6 cm kalınlığında. Onun hemen altında ise genellikle oto pilot bulunuyor.
Anlayacağınız kokpit her şeyin kontrol edildiği küçük bir üs görünümünde. İçinde olanları öğrenince insan uçuş güvenliği için öyle kalsın, demeden edemiyor.